Jeotermal Elektrik Santral Yatırımcıları Derneği (JESDER) Başkanı Ufuk Şentürk, tvDEN’de yayınlanan Gündem Özel programında Mehmet Aydın’ın konuğu oldu. Şentürk, “Türkiye’nin yüzde 70’ini jeotermalle ısıtabiliriz” dedi.
Derneğin kuruluş aşamasından bahseden JESDER Başkanı Ufuk Şentürk, “Biz 2014 yılında kurulduk. 2015’te faaliyete başladık. Derneği kurarken ki amacımız, jeotermal ile ilgili bilgi birikimini artırmak ve bu birikimleri kamuoyu ile paylaşmaktı. Jeotermal sektörünün ihtiyacı olan yasa ve yönetmelikler konusunda devletimize ışıklar tutmak ve fikirler vermeyi amaçladık. 2008 yılından bu yana jeotermal sektörünün içindeyim. Derneğimiz bu jeotermalle ilgili doğru yada yanlış her şeyi toplayıp doğru bilgileri halka arz ediyoruz” dedi.
“Bazı Yanlışlar Yapıldı”
“Jeotermal söz anlamıyla yerin ısısı anlamındadır” diyen Şentürk, Bizler bu nimeti yatırıma dönüştürüyoruz. Bizler bu ısıya ulaşabilmek için sondaj açmak zorundayız. Biz bu şekilde suyu çıkarıyoruz. Su santrale geliyoruz. Ne kuyu başında ne de santrale kadar gelirken bu suyu hiç bir şekilde görmüyoruz. Santralimize geliyor. Yine bu suyu kullanarak elektrik üretmiyoruz. Santrale gelen suyun ısısını eşanjörlerimizden ikinci sıvıya aktarıyoruz. Bu ikinci sıvılar kaynama noktası daha düşük olan petrol türevi sıvılar. Eşanjörlerde bunları ısıtıyoruz. Buharı elde ediyoruz. Tribüne buharı gönderiyoruz. İşi biten suyu da reenjeksiyon pompaları ile yer altına basıyoruz. Şimdi tüm yatırımlarımızın olduğu bölgedeki halkların 2 konuda bilgiye ihtiyacı var. Bizim bir santralimiz saatte bin ton sıcak su kullanır. Aydın’da 29 santral olduğunu var sayarsak saatte 29 bin ton demektir. Bu suyu herkesin bahsettiği gibi 100-150 metrelere basmamız mümkün değildir. Bu su bize ulaşmaz. Biz bu suyu temelkaya dediğimiz rezervuara basıyoruz. Biz bu rezarvuardan 10 yıl sonra kadar tekrar kullanım sağlıyoruz. Biz bu suyun bir damlasını dahi eksiltmeden kullanıyoruz. Biz her santral öncesi Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) belgesi alıyoruz. Biz santrali kurmadan önce sıcaklık ve debiyi kontrol ediyoruz. Bunları da testlerle yapıyoruz. 2010’lu yıllarda reenjeksiyon kuyuları yoktu. Bu yanlışlar da yapıldı. Halk bunu gördü ve keşke bunları yaşamasaydık. Jeotermal santralinde zaman zaman kazalar olabiliyor. Yatırım esnasında yaşanıyor genellikle. Bunlar öngörülemeyen kazalar. Aydın’da da geçtiğimiz günlerde ani bir gaz basıncı yer yüzüne ulaştı. Yer yüzüne ulaşınca kuyu kontrolden kısa bir süre çıkmış. O kazada bir damla su tarlalara taşmadı ve yatırım sahasında kaldı. Bizler olan her şeyden kendimize ders çıkarıyoruz. Her 3 ayda bir istişare toplantıları yapıyoruz” dedi.
“Yatırımcılar Çok Hassas”
Şentürk, “Yatırımcılarımız çok hassas ama Aydın’da bin 200 tane jeotermal çalışanı var. Bunların beş parmağı da 1 değil. Arada işgüzar çalışanlar olabiliyor. Yanlışlar da olabiliyor ve bunlardan yatırımcıların genellikle haberi dahi olmuyor. Sorumsuz jeotermal çalışanları olabiliyor. Onların yaptığı sorumsuzluğun cezasını yatırımcılar çekiyor. Aydın Valisi Yavuz Selim Köşger, jeotermal konusunda çok hassas. Aydınlıları düşünüyor” dedi.
“10 Bin Yıldır Kullanılan Kaynağa Kötü Diyemeyiz“
Aydın’da çürük yumurta kokusunu andıran kokunun jeotermalden mi geldiği sorusuna cevap veren Şentürk, “Dünya’da 10 bin yıl önce kullanılan jeotermal kaynağa kötü diyemeyiz. Hidrojen Silfür gazı biz olmasak da her yerden çıkıyor. Sadece kokusu vardır. Biz kuyularda bu süreci hızlandırıyoruz. Hidrojen Silfirü biz yatırımcılar olarak ölçüyoruz. Bizim dışımızda Valilik ve Meteoroloji bu ölçümleri yapıyor. Belediyelerimiz maalesef bilimsel ölçüm yapmıyorlar. Biz Dokuz Eylül Üniversitesi ile bir ön protokol imzaladık. Biz kendimize güveniyoruz. Evet kötü bir koku var. Dünya devi firmalarla görüşüyoruz. Hidrojen Silfür gazını tutabilen bir teknik geliştirdiğini firma yetkilileri bize söyledi. Bu kötü kokunun önüne geçecek. Bu konuyla ilgili çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bizim önceliğimiz Aydın halkının konforudur. Şu dönemde 25 MW’lik jeotermal santralin yatırım büyüklüğü 100 milyon dolardır. Bu yatırımcı bu paranın 20 milyon dolarını kendisi koyuyor, 80 milyon dolarını bankadan alıyor. Aydın’da bütün santraller borç ödüyor. Belli bir çevre milli kaynağımız hakkında kötü propagandalar yapıyor.” dedi.
“Aydın’ın Şehir Isıtmasına Talibiz“
Şentürk, “İddia ediyorum Türkiye’nin yüzde 70’ini jeotermal kaynaklarla ısıtabiliriz. Elektriğimizin yüzde 10’unu jeotermal kaynaklarla kullanabiliriz. Bu 30 milyar dolar devlete katkıdır. Bizler şehirleriniz konforlu hale getirip ısıtabilmek için hazırız. Yerel yöneticiler de hazır olsunlar. Yerel yöneticiler altyapılarını hazırlasın. Biz sıcak suyu vermeye hazırız. Sadece şehir ısıtması değil, sera ve fabrikalar için de sıcak su vermeye yatırımcılar olarak hazırız. Aydın hava kirliliği olarak en üst sıralarda olan bir ilimiz. Şehir ısıtmasıyla bunun da önüne geçebiliriz. Aydın’da 280 bin ton kömür yakılıyor. Bizler şehir ısıtmasına talibiz. Afyonkarahisar, Salihli’de konut ısıtmaları var. Kuyucak Belediyesi de bin konut ısıtmak için görüşüyor. Jeotermal santrallerimizden halkımız korkmasın” dedi.
